डोवालसाहेबांच्या भाषणातले कटू तात्पर्य
हिंदुस्थानचे राष्ट्रीयसुरक्षा-सुमंत (‘सल्लागार’ या अरबी-उद्भव शब्दासाठी मी योजलेला संस्कृतनिष्ठ मराठी शब्द. एकतर शिवकालीन इतिहासामुळे ‘सुमंत’ सर्वांना माहिती आहे आणि शिवाय तो उपयोजण्यास सोपाही आहे! मूळ रामायणकालीन संस्कृत शब्द आहे ‘सुमंत्र’ अर्थात ‘चांगले सुचविणारा’!) श्री. अजित डोवाल यांनी तब्बल ७ वर्षे पाकिस्तानात हेरगिरी करत काढली आहेत. काही दिवसांपूर्वी ‘विदर्भ मॅनेजमेंट असोसिएशन’च्या कार्यक्रमात सहभागी झाले असताना श्री. डोवाल यांनी स्वतःच एक अनुभव सांगितला होता. मला तो मोठा अर्थपूर्ण वाटल्यामुळे येथे सांगतोय.
डोवालसाहेब पाकिस्तानात असताना मुसलमानवेष करून राहायचे. लाहौरला (प्रभू श्रीरामांचे सुपुत्र ‘लव’ यांच्या नावावरून असलेले मूळ हिंदू नाव ‘लवपूर’) एक मोठी ‘मज़ार’ आहे. तिथे ते एकदा गेले. धार्मिक विधी करीत असताना त्यांना जवळच बसलेल्या एका म्हाताऱ्या हाजीने हाक मारून जवळ बोलावले. डोवालसाहेब त्यांच्याकडे गेले. दुआ-सलामच्याही आधी हाजीसाहेब ताडकन म्हणाले, “तू हिंदू आहेस”!
डोवालसाहेब गडबडले, पण त्यांनी चेहऱ्यावर तसे भासवले नाही. चेहरा निर्विकार ठेवून ते म्हणाले, “तुमचा काहीतरी गैरसमज होतोय. मी मुसलमानच आहे”!
त्या हाजीने डोवालसाहेबांना आपल्या मागे येण्याची खूण केली. त्याप्रमाणे हे त्याच्या पाठोपाठ गेले. काही कक्ष ओलांडल्यावर एका लहानश्या कक्षात दोघेही पोहोचले. हाजीसाहेबांनी दार आतून लावून घेतले आणि पुन्हा डोवालसाहेबांकडे वळून म्हणाले, “तू हिंदू आहेस”!
डोवालसाहेब विचारले, “असं कश्यावरून म्हणता”?
त्यावर हाजीसाहेबांनी हसून सांगितले, “कारण, तुझे कान टोचलेले आहेत”!
आता असा बिनतोड पुरावाच दिला म्हटल्यावर डोवालसाहेब वरमले. कहीतरी बोलून वेळ मारून नेण्यासाठी ते म्हणाले, “होय, मी पूर्वी हिंदू होतो. आता मात्र धर्मांतरण करून मुसलमान झालोय. अनेक वर्षे झाली त्याला”.
हाजीसाहेब तरीसुद्धा हसून म्हणाले, “तू खोटं बोलतोयस. तू अजूनही हिंदूच आहेस”!
आता मात्र डोवालसाहेबांच्या आश्चर्याला पारावार राहिला नाही. ते काही बोलणार तेवढ्यात हाजीसाहेबच पुढे म्हणाले, “आणि माहितीये, मी तुला कसे काय ओळखले? कारण, मीसुद्धा हिंदूच आहे”!!
डोवालसाहेब धक्क्याने पडायचेच बाकी राहिले होते! हाजीसाहेब (?) पुढं सांगू लागले, “या हरामखोरांनी माझं सारं कुटूंब मारून टाकलं. बलात्कार केले, लुटालूट केली. मी एकटाच वाचलो. आणि आता या मज़ारच्या आश्रयाने राहातोय. इथले लोक मला हाजी समजतात. मीही बाहेर त्यांच्यासारखाच नमाज़ पढतो. पण आत या माझ्या खोलीत मात्र मी रोज गुपचुप यांची पूजा करतो -“, असं म्हणून त्यांनी एक शंकराची आणि दुर्गेची मूर्ती डोवालसाहेबांना दाखवली. “..तुझ्यासारखा कुणी दिसला की मला माझं कुटूंबच परत मिळाल्यासारखं वाटतं बघ! आणि म्हणूनच माझी सगळीकडे बारीक नजर असते, की कर्णछेदन केलेला कुणी सापडतो का”!
मित्रहो, ‘अमन की आशा’ आणि पाकिस्तानशी चर्चा या गोष्टी बोलायला खूप सोप्या आहेत. किंबहूना त्या बोलायला फारशी अक्कलसुद्धा लागत नाही. केवळ मनात अहिंसा आणि प्रेमाच्या बेगडी कल्पना असल्या की काम भागतं! परंतु खरं सांगायला गेलं, तर पाकिस्तान हा केवळ एक आतंकवादी देशच नाहीये तर ‘दार-उल-इस्लाम’च्या अभद्र कल्पनेने पछाडलेला एक अभद्र देश आहे. तो जोपर्यंत आपली जिहादी मानसिकता बदलत नाही, तोपर्यंत त्यांच्याशी मैत्री शक्यच नाही कारण, भारतासारख्या काफीर देशाला ते सातत्याने शत्रूच समजणार! कालच पाकिस्तानी अभिनेत्री वीणा मलिकला २६ वर्षं तुरुंगवासाची शिक्षा फर्मावली – अपराध काय, तर एका दूरचित्रवाणी कार्यक्रमात तिने एका तथाकथित धार्मिक गीतावर नृत्य केले होते! या दर्जाचे माथेफिरू आहेत ते. आणि आधुनिक शिक्षण वगैरे मिळाल्यावर तर त्यांची धर्मांधता उलट अजूनच वाढते! या सगळ्याचे मूळ त्यांच्या ‘शिकवणूकी’त आहे. ती शिकवणूक जोपर्यंत आहे, तोपर्यंत शांतता नांदणे शक्यच नाही! आणि दुर्दैवाने ती शिकवणूक भारतातही जोरदार प्रचारली जातेय. आपले पंतप्रधान मा. श्री. नरेंद्र मोदी याबाबतीत राष्ट्रीय आणि आंतरराष्ट्रीय पातळीवर अतिशय योग्य भूमिका घेताहेत, पण तेवढेच पुरेसे नाहीये. आपणही यात हातभार लावला पाहिजे. आपल्या डोक्यात घुसलेलं हे ‘फेक्युलॅरिझम’ नावाचं भूत समूळ उखडून फेकलं पाहिजे. लक्षात घ्या, कट्टरतेला प्रेमाने जिंकणं हा कल्पनाविलासापुरताच असलेला बेगडी आदर्शवाद झाला. प्रत्यक्ष युद्धभूमीवर मात्र कट्टरतेला त्याहून आक्रमक अशी प्रतिकट्टरताच हरवते, हा इतिहास आहे. तेव्हा हीच वेळ आहे कट्टरांच्या विरोधात प्रतियोगिता म्हणून का होईना, पण धर्माभिमानी होण्याची! नाहीतर तो दिवस दूर नाही की आपल्याला आपल्याच भूमीवर त्या हाजीसाहेबांसारखेच अज्ञातवासात जगावे लागेल. ‘लवपूर’ही एकेकाळी आपलीच भूमी नव्हती का! डोवालसाहेबांच्या भाषणातलं कटू तात्पर्य हे असं आहे!!
— © विक्रम श्रीराम एडके
(लेखकाचे अन्य लेख वाचण्यासाठी तसेच लेखकाने विविध विषयांवर दिलेली व्याख्याने ऐकण्यासाठी/आपल्या परिसरात आयोजिण्यासाठी क्लिक करा: www.vikramedke.com)
अप्रतिम लेख आहे.