Blog Archives

जय हो ‘रहमान’भाई!!

रात्रीचे दहा वाजून गेलेले. चेन्नईच्या ‘अपोलो कॅन्सर हॉस्पिटल’मध्ये सर्वत्र निजानीज झालेली. स्पेशल रुम क्र. १३३५ मध्ये लहानग्या निहारिकाचीही झोपायची तयारी चालू होती. अवघी पाच वर्षांची पोर. आजच केमोथेरपीचे एक सत्र संपले होते तिचे. आई — निखिला, बिछाना नीट करून देत होती तिचा. सर्व तयारी मनासारखी झाल्यावर निहारिकाने हळूच आईच्या डोळ्यांत पाहिले. “हो माहितीये मला”, आई निखिला हसून म्हणाली. आणि तिने आपल्या मोबाईलवर मंद आवाजात ‘हायवे’ चित्रपटातले गीत ‘सूहा साहा’ लावले. गेले काही दिवस हा रोजचाच दिनक्रम (की रात्रीक्रम!) झाला होता दोघींचा. रोज झोपताना निहारिकाला ‘सूहा साहा’ ऐकायचेच असायचे. काही दिवसांपूर्वी या गीताची जागा ‘कडल’मधील ‘सिथ्थिरई निला’ कडे होती. त्याआधी निहारिकाला …Read more »

RIP नव्हे, ‘सद्गती’ म्हणा!!

कुणी व्यक्ती गेली की सोशल मिडियावर श्रद्धांजलीचे सत्रच सुरू होते. त्यातही हल्ली आपल्या भावना एवढ्या काही स्वस्त झाल्या आहेत की, आपल्याला Rest In Peace एवढे ३ शब्दही टंकित करण्याची तसदी घ्यावीशी वाटत नाही, अथवा तितका वेळ नसतो. त्यामुळे मंडळी थोडक्यात RIP लिहून मोकळी होतात! याच RIP संदर्भात काही गोष्टी स्पष्ट करणे आवश्यक वाटते. पाहा पटतात का — १) RIP अर्थात Rest In Peace चा शब्दशः अर्थ होतो – ‘(शरीर) शांततेत आराम करो’. आपण तो शब्द इतक्या काही सहजपणे वापरतो की, त्याचा अर्थ तरी आपल्याला समजतो की नाही असा प्रश्न पडावा. ही मुळात ख्रिश्चन संकल्पना आहे मित्रांनो. त्यांच्यात शरीरालाच सारे महत्व …Read more »

नूर-ए-जहाँ

जब पलकोंके नीले परदे उठे, तो दुनिया रौशन हुई, मेरी राह जैसे, तुझसे कौसर हुई..! जब चाहतमें तेरी राहत मिले, तो चुमूँ परछाईयाँ, ये हसीं खुमारी, मुझको क्योंकर हुई..! तु बेखबर, मैं बेसबर.. फिर कैसे हो, दिलका बसर.. अजनबी झौंकेपे ‘मैं’ उड चला..! नूर-ए-जहाँ, नूर-ए-जहाँ.. तू सामने, दूर हैं जहाँ..! तुझसे शुरू.. तुझपे खतम, इतनाही हैं मेरा जहाँ..! – © विक्रम (www.vikramedke.com)

कथा

जुनी गोष्ट आहे. त्याकाळी खूप फळं होते. परंतू सफरचंद सगळ्यांमध्येच सर्वश्रेष्ठ होते. त्याचा रंग, आकार, चव सारे काही दैवी! लोकांनाही इतर फळेही आवडायची, मात्र सफरचंद सगळ्यात जास्त आवडायचे. काळ पुढे पुढे जात राहिला. काही वर्षांनी एक नवीन फळ आले – आंबा! त्याची चव, रंग, आकार, सुवास सारेच निराळे! नुसता जवळ घेतला तरी मन मोहरून जायचे अक्षरशः! साहजिकच कित्येक सफरचंद-रसिक आंब्याकडे वळले. त्यांना आता आंबाच सर्वश्रेष्ठ वाटू लागला. आंबा होताच तेवढा गुणी!! परंतू यासोबतच आणखीही काही घटना घडल्या. ज्यांनी केवळ आणि केवळ सफरचंदालाच आपल्या ह्रदयसिंहासनी बसवले होते, ते केवळ सफरचंदाशीच निष्ठावान राहिले. त्यांच्या दृष्टीने आंबा मुळातच चुकीचा, निकृष्ट ठरला. त्यांनी त्याला …Read more »

गूढाचा काठ.. नवांगुळे

नवांगुळेही ह्रदय नुरले तुझ्या ह्रदयापासुनि का परि ते अंतर इतुके वेडावते मज हासुनि सांजबावरे दोन विहंग वाट रोखूनि बसलेले सांग सखे तू जाशील कैसी अंतर त्यांसवे राखुनि मेघसावळ्या भ्रमराला काय खुळा मधुछंद असे मालती तरी उरते कुठे सर्वस्व तया अर्पुनि का वामी जखमा घेऊनि वावरतात बहाद्दर हे रिपू तरी हा कसा टाकेना क्षणात काळीज चिरुनि जळावयाचे आहे भास्करा तुझी परंतू साथ नसे का देशी रे उगा दिलासा तू किरणांची माळ गुंफुनि सूर आठवा फसवा नसे ठाऊक आहे ना हे तुला साद देता येशील धावत तू गूढाच्या काठावरुनि – © विक्रम श्रीराम एडके (www.vikramedke.com)

ब्राझीलच्या कार्निव्हलमध्ये शिवशंभो — एक नवी सुरुवात?

भारत देश किती जरी दांभिक-धर्मनिरपेक्षतेच्या गाळात रुतत असला, तरीही शेष जग कसे हळुहळू परंतू निश्चितपणे हिंदू धर्म, संस्कृती आणि हिंदुत्वाकडे आकर्षित होते आहे, याची अनेक उदाहरणे मी सातत्याने देत असतो. मग तो लिसा मिलर या अमेरिकन विदुषीचा “We Are All Hindus Now” हा अमेरिकेचे हिंदुत्वाकडे वाढते आकर्षण साधार सांगणारा लेख असो (लिंक: http://www.thedailybeast.com/newsweek/2009/08/14/we-are-all-hindus-now.html) वा कोस्टारिका देशाने पाडलेले श्रीगणेशाचे सुंदर नाणे असो वा घाना या आफ्रिकन देशात प्रतिवर्षी वाढत जाणारा गणेशोत्सवाचा प्रभाव असो (लिंक: http://www.patheos.com/blogs/drishtikone/2013/09/hinduism-growing-in-africa-without-proselytizing/) वा अमेरिका, कॅनडा आणि इंग्लंडमध्ये सातत्याने चर्चेसचे मंदिरांमध्ये होत असलेले रुपांतर असो (लिंक: http://vikramedke.com/blog/churches-chi-hotayat-mandire-chahul-badalatya-pravahachi/) वा कॅलिफोर्नियात साजरा होणारा हिंदू-मास असो (लिंक: http://www.hafsite.org/CA_Declares_Oct_Hindu_American_Month) वा अन्य काही! आजही …Read more »

अंतरात्म्यात कळ उठवणारा — हायवे

आज पहिल्यांदाच असं होतंय की मी एखाद्या चित्रपटाबद्दल लिहायला बसलोय, डोक्यात खूप वाक्यंही फिरतायत — हे सांगावं, ते सांगावं.. पण नेमकी सुरुवातच सुचत नाहीये. जिथे म्हणून कुठे सुरुवात करावीशी वाटतेय, तो प्रत्येकच मुद्दा शून्यवत् वाटतोय; मी जो अनुभव शब्दबद्ध करू पाहातोय, त्यापुढे साधा वाटतोय. एखादी कलाकृती पाहिली की कधीकधी काळजात सण्णकन् कळ उठते आणि तोंडातून आपसूकच ‘वाह..’ बाहेर पडते, परंतू क्वचितच असं होतं की, उठणारी कळ काळजातून न येता थेट आत्म्यातून येते आणि मग नकळतच त्या वेदनेला आवाज देणं ही गरज होऊन बसते. अशीच काहीशी विचित्र अवस्था “हायवे” पाहून झालीये माझी. एका प्रथितयश व्यावसायिकाच्या पोरीचे अपहरण होते आणि काही दिवसांतच …Read more »

एक कविता तुझ्यासाठी..!

पापण्यांच्या पाकळ्यांमध्ये, स्वप्नात्तरांचे प्याले रिते! ध्यास उसळी मारताना, मग का कश्याला तू भिते? मेघ छेदूनी किरणांची, मांड रास अवनीवरी! बघ उसासे टाकताना, धरणी काय विनविते! तुज ठाऊक आहे ना ती, घर्मबिंदूंची उष्ण नदी? अपयशांचे जी कराल, क्षणार्धात डोह पिते! भलेतरी नसशील तू, तेजोभास्कर अस्मानीचा! तू बन पणती अशी जी, जळुनी जगां उजळिते! – © विक्रम. (www.vikramedke.com)

एक डाव चाणक्याचा..!

जातीच्याच अनुषंगाने बोलायचं झालं, तर नरेंद्र मोदी मागासवर्गीय आहेत. ही गोष्ट मला खूप पूर्वीपासून माहिती होती. कदाचित आपल्यापैकीही बहुतेकांना माहिती असेल. परंतू स्वतः मोदींनी या बाबीचा कधीही जाहीरपणे उल्लेख केला नव्हता. मला गंमत वाटायची. या अनुल्लेखामागची खेळीही लक्षात यायची. ते वाट पाहात होते की, कधी आपल्या या मौनामुळे अस्वस्थ होऊन विरोधक स्वत:च ही बाब चर्चेत आणतील. परवा काँग्रेसच्या बैठकीत मोदींना या बाबतीत लहानसे सूत सापडले, आणि मोदींमधील कसलेल्या राजकारण्याने ते सूत घट्ट पकडत थेट स्वर्ग गाठला. परिणाम? आज भाजपच्या बैठकीमध्ये इतक्या वर्षांत पहिल्यांदाच मोदींनी स्वत:च्या मागासवर्गीय असल्याचा उल्लेख केला आणि मोठ्या खुबीने दाखवून दिलं की, ‘मी मागासवर्गीय आहे, खालच्या जातीतून …Read more »

देवा..

जिंदगीसे हारके या कोई बाजी मारके जब आता हूँ तुम तक तुम वैसे ही मिलते हो देवा..! वही मुस्कुराहट वही चरणोंमें राहत तुम वैसेही दिखते हो देवा..! शिकंजेमें फडफडाता पंछी तुम दूर खडे हँसते हो मैं हारकर बेबस हो जाऊँ तो पंखोंमें आ बसते हो और टूट जाता हैं शिकंजा तुम खुशी बन चीखते हो देवा..! तुम वैसेही मिलते हो देवा..! वही मुस्कुराहट वही चरणोंमें राहत तुम वैसेही दिखते हो देवा..! जिंदगी अंधेरी सुरंग जब तुम दिलमें जलती मशाल हो बवंडरमें फँस जाता हूँ तुम भरोसेका भोकाल हो तुम हौसलेका बनके दिया इरादोंमें अमूमन जलते हो देवा..! तुम वैसेही मिलते …Read more »